Διαβούλευση – 2η Αναθεώρηση ΣΔ: ΥΔ08 – Προσχέδιο Διαχείρισης

12 Σχόλια

Σύμφωνα με τις ΜΠΕ σχεδιαζόμενων και αιτούμενων περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων αλλά και τις ΑΕΠΟ που στη συνέχεια αρμοδίως εκδίδονται, ορίζεται ως οικολογική παροχή των έργων αυτών ένα εκ των προβλεπόμενων από το άρθρο 16 του ΕΠΧΣΑΑ – ΑΠΕ μεγεθών, ήτοι το 30% της παροχής του ρέματος κατά τους θερινούς μήνες είτε του 50% της παροχής αυτού κατά το μήνα Σεπτέμβριο είτε των 30l/sec, κατ’ ελάχιστο.
Κατά ρητή, ωστόσο, πρόβλεψη των διατάξεων του ίδιου άρθρου16 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, τα ανωτέρω μεγέθη είχαν εφαρμογή μόνο μέχρι να καθορισθούν τα κριτήρια της ελάχιστης απαιτούμενης οικολογικής παροχής ανά λεκάνη απορροής, σύμφωνα και με τις προβλέψεις του ν. 3199/2003, που όριζε την υποχρέωση θέσπισης Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων.
Επομένως, με τη σύνταξη των πρώτων Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων οι ανωτέρω περί οικολογικής παροχής διατάξεις έχουν πάψει να ισχύουν και η οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ πρέπει, πλέον, να ρυθμίζεται από τα συγκεκριμένα Σχέδια. Τη συγκεκριμένη, μάλιστα, λύση είχαν υιοθετήσει τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης, καθορίζοντας ως οικολογική παροχή των ΜΥΗΕ τουλάχιστο το 50% της μέσης ετήσιας ροής του ρέματος (βλ. «Παραδοτέο 12» των αρχικών Σχεδίων Διαχείρισης υδατικού διαμερίσματος Θεσσαλίας).
Με την πρώτη, ωστόσο, αναθεώρηση των ίδιων Σχεδίων οι συγκεκριμένες προβλέψεις …. εξαφανίστηκαν (!!!), χωρίς πλέον να καθορίζεται σ’ αυτά συγκεκριμένη οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ, όπως η ανωτέρω αναφερόμενη αντίστοιχη νομοθεσία (ν. 3199/2003) επιβάλλει. Αποτέλεσμα είναι σήμερα να ορίζεται και πάλι ως οικολογική παροχή για τα σχεδιαζόμενα και αιτούμενα περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργα ΜΥΗΕ ένα από τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 16 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ μεγέθη, εξέλιξη που αδιαμφισβήτητα αντιβαίνει τόσο στο ν. 3199/2003 όσο και στο γράμμα αλλά και το πνεύμα της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60 για την προστασία των υδάτων. Ως εκ τούτων η ίδια οικολογική παροχή δε δύναται να εξασφαλίζει την κατά την ίδια Οδηγία νοούμενη προστασία των υδάτων, χαρακτηριστικό στοιχείο της οποίας αποτελεί, μεταξύ άλλων, και η διασφάλιση της καλής (και σε σχέση με ποσότητα και ποιότητα) κατάστασής τους.
Επιπλέον, η μη σύμφωνη με τους ορισμούς της προαναφερόμενης Οδηγίας οικολογική παροχή αντιστρατεύεται και εκείνους τους στόχους της, που συγκεκριμενοποιούνται στη βιώσιμη και ισόρροπη ικανοποίηση των αναπτυξιακών αναγκών της θιγόμενης περιοχής, στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης προστασίας των υδάτων, στην επάρκεια των αποθεμάτων και στη διατήρηση της ποιότητάς τους, στη διατήρηση των οικοσυστημάτων, στην ανατροφοδότηση υπόγειων υδάτων (σημειώνεται ότι τα έργα ΜΥΗΕ απαιτούν εκτροπή από την κοίτη των ρεμάτων της μεγαλύτερης ποσότητας του υδάτινου δυναμικού του ρέματος και για μήκος πολλών χιλιομέτρων), κ.λ.π..
Υπόψη θα πρέπει, σχετικά, να ληφθούν και οι σκοποί και περιβαλλοντικοί στόχοι που με τις διατάξεις του ΠΔ 51/2007 «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των υδάτων σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2000/60….., κ.λ.π.» (ΦΕΚ 54, Α΄, άρθρα 1 και 4, αντίστοιχα) τίθενται, αλλά και η υλοποίηση των από τα Παραρτήματα III.1 (και πίνακες 1.2 και 1.2.1 αυτού) και V του ίδιου ΠΔ μέτρων για τη διασφάλιση της καλής κατάστασης (ποιότητα, ποσότητα, κ.λ.π.) των επιφανειακών υδάτων από ανθρώπινες δραστηριότητες, τα οποία αντιστρατεύονται, επίσης, οι ΜΠΕ έργων ΜΥΗΕ σήμερα, με την ελάχιστη και μη οριζόμενη από Σχέδια Διαχείρισης οικολογική παροχή που υιοθετούν.
Ως εκ των ανωτέρω και σε εναρμόνιση τόσο με την εθνική νομοθεσία όσο και με την ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/60 επιβάλλεται να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο των υπό αναθεώρηση ΣΔΛΑΠ διάταξη που να ορίζει οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ, ικανή να διασφαλίζει τις απαιτήσεις της προαναφερόμενης Οδηγίας, όπως και τα αρχικά Σχέδια έπρατταν, καθορίζοντας ως οικολογική παροχή των ΜΥΗΕ τουλάχιστο το 50% της μέσης ετήσιας ροής του ρέματος (βλ. «Παραδοτέο 12» των αρχικών Σχεδίων Διαχείρισης υδατικού διαμερίσματος Θεσσαλίας).

Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ
16/07/2023
Απάντηση
Σύμφωνα με τις ΜΠΕ σχεδιαζόμενων και αιτούμενων περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων αλλά και τις ΑΕΠΟ που στη συνέχεια αρμοδίως εκδίδονται, ορίζεται ως οικολογική παροχή των έργων αυτών ένα εκ των προβλεπόμενων από το άρθρο 16 του ΕΠΧΣΑΑ – ΑΠΕ μεγεθών, ήτοι το 30% της παροχής του ρέματος κατά τους θερινούς μήνες είτε του 50% της παροχής αυτού κατά το μήνα Σεπτέμβριο είτε των 30l/sec, κατ’ ελάχιστο.
Κατά ρητή, ωστόσο, πρόβλεψη των διατάξεων του ίδιου άρθρου16 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, τα ανωτέρω μεγέθη είχαν εφαρμογή μόνο μέχρι να καθορισθούν τα κριτήρια της ελάχιστης απαιτούμενης οικολογικής παροχής ανά λεκάνη απορροής, σύμφωνα και με τις προβλέψεις του ν. 3199/2003, που όριζε την υποχρέωση θέσπισης Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων.
Επομένως, με τη σύνταξη των πρώτων Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων οι ανωτέρω περί οικολογικής παροχής διατάξεις έχουν πάψει να ισχύουν και η οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ πρέπει, πλέον, να ρυθμίζεται από τα συγκεκριμένα Σχέδια. Τη συγκεκριμένη, μάλιστα, λύση είχαν υιοθετήσει τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης, καθορίζοντας ως οικολογική παροχή των ΜΥΗΕ τουλάχιστο το 50% της μέσης ετήσιας ροής του ρέματος (βλ. «Παραδοτέο 12» των αρχικών Σχεδίων Διαχείρισης υδατικού διαμερίσματος Θεσσαλίας).
Με την πρώτη, ωστόσο, αναθεώρηση των ίδιων Σχεδίων οι συγκεκριμένες προβλέψεις …. εξαφανίστηκαν (!!!), χωρίς πλέον να καθορίζεται σ’ αυτά συγκεκριμένη οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ, όπως η ανωτέρω αναφερόμενη αντίστοιχη νομοθεσία (ν. 3199/2003) επιβάλλει. Αποτέλεσμα είναι σήμερα να ορίζεται και πάλι ως οικολογική παροχή για τα σχεδιαζόμενα και αιτούμενα περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργα ΜΥΗΕ ένα από τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 16 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ μεγέθη, εξέλιξη που αδιαμφισβήτητα αντιβαίνει τόσο στο ν. 3199/2003 όσο και στο γράμμα αλλά και το πνεύμα της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60 για την προστασία των υδάτων. Ως εκ τούτων η ίδια οικολογική παροχή δε δύναται να εξασφαλίζει την κατά την ίδια Οδηγία νοούμενη προστασία των υδάτων, χαρακτηριστικό στοιχείο της οποίας αποτελεί, μεταξύ άλλων, και η διασφάλιση της καλής (και σε σχέση με ποσότητα και ποιότητα) κατάστασής τους.
Επιπλέον, η μη σύμφωνη με τους ορισμούς της προαναφερόμενης Οδηγίας οικολογική παροχή αντιστρατεύεται και εκείνους τους στόχους της, που συγκεκριμενοποιούνται στη βιώσιμη και ισόρροπη ικανοποίηση των αναπτυξιακών αναγκών της θιγόμενης περιοχής, στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης προστασίας των υδάτων, στην επάρκεια των αποθεμάτων και στη διατήρηση της ποιότητάς τους, στη διατήρηση των οικοσυστημάτων, στην ανατροφοδότηση υπόγειων υδάτων (σημειώνεται ότι τα έργα ΜΥΗΕ απαιτούν εκτροπή από την κοίτη των ρεμάτων της μεγαλύτερης ποσότητας του υδάτινου δυναμικού του ρέματος και για μήκος πολλών χιλιομέτρων), κ.λ.π..
Υπόψη θα πρέπει, σχετικά, να ληφθούν και οι σκοποί και περιβαλλοντικοί στόχοι που με τις διατάξεις του ΠΔ 51/2007 «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των υδάτων σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2000/60….., κ.λ.π.» (ΦΕΚ 54, Α΄, άρθρα 1 και 4, αντίστοιχα) τίθενται, αλλά και η υλοποίηση των από τα Παραρτήματα III.1 (και πίνακες 1.2 και 1.2.1 αυτού) και V του ίδιου ΠΔ μέτρων για τη διασφάλιση της καλής κατάστασης (ποιότητα, ποσότητα, κ.λ.π.) των επιφανειακών υδάτων από ανθρώπινες δραστηριότητες, τα οποία αντιστρατεύονται, επίσης, οι ΜΠΕ έργων ΜΥΗΕ σήμερα, με την ελάχιστη και μη οριζόμενη από Σχέδια Διαχείρισης οικολογική παροχή που υιοθετούν.
Ως εκ των ανωτέρω και σε εναρμόνιση τόσο με την εθνική νομοθεσία όσο και με την ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/60 επιβάλλεται να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο των υπό αναθεώρηση ΣΔΛΑΠ διάταξη που να ορίζει οικολογική παροχή για τα ΜΥΗΕ, ικανή να διασφαλίζει τις απαιτήσεις της προαναφερόμενης Οδηγίας, όπως και τα αρχικά Σχέδια έπρατταν, καθορίζοντας ως οικολογική παροχή των ΜΥΗΕ τουλάχιστο το 50% της μέσης ετήσιας ροής του ρέματος (βλ. «Παραδοτέο 12» των αρχικών Σχεδίων Διαχείρισης υδατικού διαμερίσματος Θεσσαλίας).

ΓΙΩΡΓΟΣ Δ. ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ
16/07/2023
Απάντηση
Σχόλια Κων/νου Γκούμα* επί του Προσχεδίου της 2ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας

1. Πίνακας 9-10 Δέσμες μέτρων για την αντιμετώπιση του ελλείμματος στο ΥΔ Θεσσαλίας (Σελ. 290) :

[Μείωση βιώσιμων υπόγειων (2η δέσμη) κατά 20 hm3/έτος – Μείωση βιώσιμων υπόγειων (3η δέσμη) κατά 25 hm3/έτος ]

Όσο είναι άγνωστο το χρονικό διάστημα το οποίο θα μεσολαβήσει μέχρι να υλοποιηθούν τα προβλεπόμενα έργα ταμίευσης (δρομολογημένα ή/και πρόσθετα), άγνωστος θα είναι και ο χρόνος που θα συνυπολογιστεί (στο υδατικό ισοζύγιο) η αναφερόμενη ετήσια (20 + 25 hm3) μείωση των βιώσιμων υπόγειων αποθεμάτων και συνεπώς μάλλον ουδέτερη είναι στο ορατό μέλλον η συνεισφορά τους στο υδατικό ισοζύγιο.
Ενδεικτική για το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την υλοποίηση ακόμη και μικρών έργων ταμίευσης στη Θεσσαλία, είναι και η άποψη των ιδίων των μελετητών ότι «ακόμα και η ωφέλιμη ταμίευση των 20 hm3 φαίνεται αισόδοξη», που διατυπώνεται στο Προσχέδιο του ΣΔΛΑΠΘ (σελίδα 289).
Ειδικότερα όσο εξακολουθούν να λειτουργούν, δεν εγκαταλείπονται (αχρηστεύονται) οι 33.000 γεωτρήσεις και δεν υποκαθίσταται το υπόγειο αρδευτικό νερό με επιφανειακό νερό ταμιεύσεων, θα διευρύνεται (κατά 120 – 150 hm3 νερού) κάθε χρόνο το συσσωρευμένο έλλειμμα των 3.000 hm3 υπόγειου νερού που αντλείται από μόνιμα γεωλογικά αποθέματα της ΛΑΠ Πηνειού, οι συνιστώσες του υδατικού ισοζυγίου θα είναι επισφαλείς, οι δε βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων και η «καλή κατάσταση» του νερού στη Θεσσαλία θα είναι ζητούμενα.

2. Πίνακας 9-12 Συμπληρωματικά μέτρα για την επίτευξη της καλής κατάστασης

Μ08Σ1124 (σελ. 321) – Συνεχιζόμενο Μέτρο – Κατασκευή σύγχρονων δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στην ΛΑΠ Πηνειού

Μ08Σ1129 (σελ. 325) – ΝΕΟ ΜΕΤΡΟ – Μελέτη και Κατασκευή δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στη ΛΑΠ Πηνειού

Δύο συναφή (αλλά αντιφατικά και χωρίς στόχους ή στρατηγική) μέτρα :
Η «διαχείριση της ζήτησης» και συνεπώς η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ νερού, είναι ένας από τους βασικούς «πυλώνες» της διαχείρισης νερού.
Προς αυτήν την κατεύθυνση και προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του ΣΔΛΑΠΘ διαχρονικά (2014, 2017 και 2023), μεταξύ των οποίων η «καλή κατάσταση» του νερού στη Θεσσαλία, η προστασία και η αποκατάσταση των υπόγειων οικοσυστημάτων (υπερεκμετάλλευση υπόγειων υδροφορέων από χιλιάδες γεωτρήσεις), στο ΣΔΛΑΠΘ περιλαμβάνονται μέτρα (έργα δομικών κατασκευών) όπως η «Κατασκευή σύγχρονων δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στην ΛΑΠ Πηνειού», τα οποία στοχεύουν στην «αξιοποίηση σε αρδευτική χρήση της ποσότητας ύδατος που θα συγκεντρώνεται από τους ταμιευτήρες που θα δημιουργηθούν»
Είναι όμως γνωστό ότι την προηγούμενη περίοδο ελάχιστα ήταν τα νέα έργα ταμίευσης που κατασκευάστηκαν στη Θεσσαλία και ότι όλα τα νέα «σύγχρονα δίκτυα άρδευσης» που κατασκευάστηκαν και αφορούσαν υπογειοποίηση επιφανειακών αγωγών άρδευσης και αντικατάσταση κατεστραμμένων δικτύων, έγιναν κυρίως (σχεδόν αποκλειστικά) σε περιοχές δικαιοδοσίας συλλογικών φορέων (ΤΟΕΒ ή/και Δήμοι), που αρδεύονται από υπόγεια νερά γεωτρήσεων και όχι από έργα ταμίευσης επιφανειακών νερών (όπως προβλέπει το μέτρο).
Ας σημειωθεί ότι πολλές από τις περιοχές αυτές βρίσκονται στις λεκάνες, όπου σύμφωνα με όλα τα ΣΔΛΑΠ, παρατηρείται υπερεκμετάλλευση των υπόγειων υδροφορέων (περιοχές με κόκκινο), δηλαδή μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας τα τελευταία χρόνια κατασκευάστηκαν 500 έως 600 χλμ. υπόγειων αγωγών (που αφορούν αντικατάσταση επιφανειακού αρδευτικού δικτύου γεωτρήσεων σε περιοχές με τα παραπάνω χαρακτηριστικά).
Παρότι η αναγκαιότητα των παρεμβάσεων αυτών δεν αμφισβητείται (πρόκειται για αντικατάσταση μέρους του επιφανειακού δικτύου μήκους 2.300 χιλιομέτρων, από την δεκαετία του 1980 – ΠΑΥΥΘ), τίθεται εν αμφιβόλω η συνολική στρατηγική, η δυνατότητα επίτευξης ενός από τους βασικούς στόχους του ΣΔΛΑΠΘ (σταδιακή αντικατάσταση υπόγειων νερών από γεωτρήσεις με νερό επιφανειακών ταμιεύσεων) και η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των κοινοτικών ή άλλων χρηματοοικονομικών πόρων.
Σημειώνεται ότι στο ΣΔΛΑΠΘ δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ή αναφορά για την εξοικονόμηση νερού η οποία επιτεύχθηκε με τα έργα αυτά και ποια ήταν η συνεισφορά τους στους προβλεπόμενους (ΣΔΛΑΠ, 2017) στόχους της μείωσης του υδατικού ελλείμματος στη Θεσσαλία και ειδικότερα στις προβληματικές περιοχές !!
Για το συνεχιζόμενο αυτό μέτρο δεν αναφέρεται (στο ΣΔΛΑΠ, 2023) επίσης κανένα στοιχείο για τις συνολικές ανάγκες της Θεσσαλίας σε παρόμοια έργα, τόσο στις περιοχές που αρδεύονται από υπόγεια νερά (γεωτρήσεις) όσο και στις περιοχές που αρδεύονται από επιφανειακά νερά ποταμών ή έργων ταμίευσης (πχ. ΤΟΕΒ Πηνειού). Είναι αναγκαίο να προσδιοριστούν σαφή κριτήρια προτεραιότητας για τις περιοχές οι οποίες είναι σε «κακή κατάσταση» (στο «κόκκινο») από πλευράς ποσοτικής κατάστασης υπόγειων νερών (μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις) και στις οποίες θα πρέπει να γίνουν τα συγκεκριμένα έργα (σύγχρονα δίκτυα άρδευσης) που θα διανέμουν το νερό από συγκεκριμένα έργα ταμίευσης (και όχι από γεωτρήσεις) που θα έχουν ήδη (;) υλοποιηθεί στη ΛΑΠ Πηνειού.
Ειδικότερα σε ότι αφορά το ΝΕΟ ΜΕΤΡΟ Μ08Σ1129, θα πρέπει στην μελέτη να προβλεφθεί η ανάγκη προσδιορισμού των συγκεκριμένων περιοχών, στις οποίες θα γίνουν τα νέα δίκτυα άρδευσης που θα υποκαταστήσουν μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων με νερά από τον Αχελώο. Βοηθητικό στοιχείο προς την κατεύθυνση αυτή είναι η Μελέτη Λ. Λαζαρίδη (1996, 2000) με την γενική διάταξη των έργων και τις περιοχές (ζώνες) που θα εξυπηρετηθούν με νερό από τον Αχελώο.
Επιπλέον είναι σκόπιμο και πρέπει να συνεξεταστεί, μελετηθεί και συνυπολογιστεί το κόστος του πρωτεύοντος – δευτερεύοντος δικτύου μεταφοράς του νερού από τον Αχελώο στις περιοχές αυτές αφενός και αφετέρου να εκπονηθεί κοστολογημένο σχέδιο (;) αχρήστευσης (εγκατάλειψης) χιλιάδων ιδιωτικών γεωτρήσεων στις εν λόγω περιοχές !!
Λάρισα 2 Σεπτεμβρίου 2023

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Γκούμας Κώστας
02/09/2023
Απάντηση
Σχόλια Κων/νου Γκούμα* επί του Προσχεδίου της 2ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας

Μ08Σ0901 (σελ. 310) – Συνεχιζόμενο Μέτρο – [Μελέτη διαχείρισης νερού Λ. Ταυρωπού]
Πριν από την ανάθεση της σχετικής μελέτης, θα πρέπει να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί η μελέτη που ανέθεσε το 2022 η Περιφέρεια Θεσσαλίας (με προγραμματική σύμβαση με το ΕΚΠΑ) για την διερεύνηση του όγκου των φερτών υλών που συσσώρευσε στη λίμνη πλαστήρα ο «ΙΑΝΟΣ» το 2020, ώστε να είναι γνωστή η σημερινή χωρητικότητα της λεκάνης κατάκλυσης και συνεπώς το διαθέσιμο υδατικό δυναμικό του σημαντικού αυτού Υδροηλεκτρικού έργου πολλαπλού σκοπού.

Μ08Σ1106 (σελ. 313) – Συνεχιζόμενο Μέτρο – [Επικαιροποίηση μελέτης φράγματος Αγιονερίου Ελασσόνας]

Πριν από την επικαιροποίηση της μελέτης και τον προσδιορισμό του φυσικού αντικειμένου που υπολείπεται, θα πρέπει – με ευθύνη των συναρμόδιων υπουργείων και της Περιφέρειας Θεσσαλίας – μετά από διαβούλευση με όλους τους τοπικούς φορείς (και εν δυνάμει χρηστών του πολύτιμου νερού του Αγιονερίου) να εξεταστούν (πλην της αρχικής πρόβλεψης για την άρδευση των 20.000 στρεμμάτων της περιοχής, που σήμερα θεωρείται ανέφικτη λόγω του υψηλού κόστους ολοκλήρωσης των υπολειπομένων εργασιών και των αρδευτικών έργων) και όλες οι άλλες εναλλακτικές λύσεις που προσφέρονται για αξιοποίηση του έργου (άρδευση γειτονικών ή κατάντη φράγματος εκτάσεων, συμπληρωματική υδροδότηση – κάλυψη υδρευτικών αναγκών του Δήμου Λάρισας ή και άλλων γειτονικών Δήμων, κ.α).
Γνωρίζουν οι μελετητές (και έλαβαν υπόψη τους) το πόρισμα της μελέτης* που ανέθεσε ο Περιφερειάρχης κ. Αγοραστός εδώ και δύο χρόνια ;
Έστω και με καθυστέρηση πολλών ετών (2006), θα πρέπει να κινηθούν άμεσα οι διαδικασίες για την ολοκλήρωση του σημαντικού (για την ευρύτερη περιοχή Ελασσόνας – και όχι μόνο) αυτού έργου ταμίευσης νερού.

* (23/10/2020) «Ξεκινά από την Περιφέρεια η μελέτη κόστους – οφέλους για το ημιτελές φράγμα Αγιονερίου στην Ελασσόνα» :

https://www.larissanet.gr/2020/10/23/xekina-apo-tin-perifereia-i-meleti-kostous-ofelous-gia-to-imiteles-fragma-agioneriou-stin-elassona/

Λάρισα 2 Σεπτεμβρίου 2023
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Γκούμας Κώστας
02/09/2023
Απάντηση
Σχόλια Κων/νου Γκούμα* επί του Προσχεδίου της 2ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας

1. Πίνακας 9-10 Δέσμες μέτρων για την αντιμετώπιση του ελλείμματος στο ΥΔ Θεσσαλίας (Σελ. 290) :
[Μείωση βιώσιμων υπόγειων (2η δέσμη) κατά 20 hm3/έτος – Μείωση βιώσιμων υπόγειων (3η δέσμη) κατά 25 hm3/έτος ]

Όσο είναι άγνωστο το χρονικό διάστημα το οποίο θα μεσολαβήσει μέχρι να υλοποιηθούν τα προβλεπόμενα έργα ταμίευσης (δρομολογημένα ή/και πρόσθετα), άγνωστος θα είναι και ο χρόνος που θα συνυπολογιστεί (στο υδατικό ισοζύγιο) η αναφερόμενη ετήσια (20 + 25 hm3) μείωση των βιώσιμων υπόγειων αποθεμάτων και συνεπώς μάλλον ουδέτερη είναι στο ορατό μέλλον η συνεισφορά τους στο υδατικό ισοζύγιο.
Ενδεικτική για το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την υλοποίηση ακόμη και μικρών έργων ταμίευσης στη Θεσσαλία, είναι και η άποψη των ιδίων των μελετητών ότι «ακόμα και η ωφέλιμη ταμίευση των 20 hm3 φαίνεται αισόδοξη», που διατυπώνεται στο Προσχέδιο του ΣΔΛΑΠΘ (σελίδα 289).
Ειδικότερα όσο εξακολουθούν να λειτουργούν, δεν εγκαταλείπονται (αχρηστεύονται) οι 33.000 γεωτρήσεις και δεν υποκαθίσταται το υπόγειο αρδευτικό νερό με επιφανειακό νερό ταμιεύσεων, θα διευρύνεται (κατά 120 – 150 hm3 νερού) κάθε χρόνο το συσσωρευμένο έλλειμμα των 3.000 hm3 υπόγειου νερού που αντλείται από μόνιμα γεωλογικά αποθέματα της ΛΑΠ Πηνειού, οι συνιστώσες του υδατικού ισοζυγίου θα είναι επισφαλείς, οι δε βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων και η «καλή κατάσταση» του νερού στη Θεσσαλία θα είναι ζητούμενα.

2. Πίνακας 9-12 Συμπληρωματικά μέτρα για την επίτευξη της καλής κατάστασης

Μ08Σ1124 (σελ. 321) – Συνεχιζόμενο Μέτρο – Κατασκευή σύγχρονων δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στην ΛΑΠ Πηνειού

Μ08Σ1129 (σελ. 325) – ΝΕΟ ΜΕΤΡΟ – Μελέτη και Κατασκευή δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στη ΛΑΠ Πηνειού

Δύο συναφή (αλλά αντιφατικά και χωρίς στόχους ή στρατηγική) μέτρα :
Η «διαχείριση της ζήτησης» και συνεπώς η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ νερού, είναι ένας από τους βασικούς «πυλώνες» της διαχείρισης νερού.
Προς αυτήν την κατεύθυνση και προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του ΣΔΛΑΠΘ διαχρονικά (2014, 2017 και 2023), μεταξύ των οποίων η «καλή κατάσταση» του νερού στη Θεσσαλία, η προστασία και η αποκατάσταση των υπόγειων οικοσυστημάτων (υπερεκμετάλλευση υπόγειων υδροφορέων από χιλιάδες γεωτρήσεις), στο ΣΔΛΑΠΘ περιλαμβάνονται μέτρα (έργα δομικών κατασκευών) όπως η «Κατασκευή σύγχρονων δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στην ΛΑΠ Πηνειού», τα οποία στοχεύουν στην «αξιοποίηση σε αρδευτική χρήση της ποσότητας ύδατος που θα συγκεντρώνεται από τους ταμιευτήρες που θα δημιουργηθούν»
Είναι όμως γνωστό ότι την προηγούμενη περίοδο ελάχιστα ήταν τα νέα έργα ταμίευσης που κατασκευάστηκαν στη Θεσσαλία και ότι όλα τα νέα «σύγχρονα δίκτυα άρδευσης» που κατασκευάστηκαν και αφορούσαν υπογειοποίηση επιφανειακών αγωγών άρδευσης και αντικατάσταση κατεστραμμένων δικτύων, έγιναν κυρίως (σχεδόν αποκλειστικά) σε περιοχές δικαιοδοσίας συλλογικών φορέων (ΤΟΕΒ ή/και Δήμοι), που αρδεύονται από υπόγεια νερά γεωτρήσεων και όχι από έργα ταμίευσης επιφανειακών νερών (όπως προβλέπει το μέτρο).
Ας σημειωθεί ότι πολλές από τις περιοχές αυτές βρίσκονται στις λεκάνες, όπου σύμφωνα με όλα τα ΣΔΛΑΠ, παρατηρείται υπερεκμετάλλευση των υπόγειων υδροφορέων (περιοχές με κόκκινο), δηλαδή μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας τα τελευταία χρόνια κατασκευάστηκαν 500 έως 600 χλμ. υπόγειων αγωγών (που αφορούν αντικατάσταση επιφανειακού αρδευτικού δικτύου γεωτρήσεων σε περιοχές με τα παραπάνω χαρακτηριστικά).
Παρότι η αναγκαιότητα των παρεμβάσεων αυτών δεν αμφισβητείται (πρόκειται για αντικατάσταση μέρους του επιφανειακού δικτύου μήκους 2.300 χιλιομέτρων, από την δεκαετία του 1980 – ΠΑΥΥΘ), τίθεται εν αμφιβόλω η συνολική στρατηγική, η δυνατότητα επίτευξης ενός από τους βασικούς στόχους του ΣΔΛΑΠΘ (σταδιακή αντικατάσταση υπόγειων νερών από γεωτρήσεις με νερό επιφανειακών ταμιεύσεων) και η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των κοινοτικών ή άλλων χρηματοοικονομικών πόρων.
Σημειώνεται ότι στο ΣΔΛΑΠΘ δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ή αναφορά για την εξοικονόμηση νερού η οποία επιτεύχθηκε με τα έργα αυτά και ποια ήταν η συνεισφορά τους στους προβλεπόμενους (ΣΔΛΑΠ, 2017) στόχους της μείωσης του υδατικού ελλείμματος στη Θεσσαλία και ειδικότερα στις προβληματικές περιοχές !!
Για το συνεχιζόμενο αυτό μέτρο δεν αναφέρεται (στο ΣΔΛΑΠ, 2023) επίσης κανένα στοιχείο για τις συνολικές ανάγκες της Θεσσαλίας σε παρόμοια έργα, τόσο στις περιοχές που αρδεύονται από υπόγεια νερά (γεωτρήσεις) όσο και στις περιοχές που αρδεύονται από επιφανειακά νερά ποταμών ή έργων ταμίευσης (πχ. ΤΟΕΒ Πηνειού). Είναι αναγκαίο να προσδιοριστούν σαφή κριτήρια προτεραιότητας για τις περιοχές οι οποίες είναι σε «κακή κατάσταση» (στο «κόκκινο») από πλευράς ποσοτικής κατάστασης υπόγειων νερών (μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις) και στις οποίες θα πρέπει να γίνουν τα συγκεκριμένα έργα (σύγχρονα δίκτυα άρδευσης) που θα διανέμουν το νερό από συγκεκριμένα έργα ταμίευσης (και όχι από γεωτρήσεις) που θα έχουν ήδη (;) υλοποιηθεί στη ΛΑΠ Πηνειού.
Ειδικότερα σε ότι αφορά το ΝΕΟ ΜΕΤΡΟ Μ08Σ1129, θα πρέπει στην μελέτη να προβλεφθεί η ανάγκη προσδιορισμού των συγκεκριμένων περιοχών, στις οποίες θα γίνουν τα νέα δίκτυα άρδευσης που θα υποκαταστήσουν μη βιώσιμες απολήψεις – αντλήσεις υπόγειων νερών μέσω γεωτρήσεων με νερά από τον Αχελώο. Βοηθητικό στοιχείο προς την κατεύθυνση αυτή είναι η Μελέτη Λ. Λαζαρίδη (1996, 2000) με την γενική διάταξη των έργων και τις περιοχές (ζώνες) που θα εξυπηρετηθούν με νερό από τον Αχελώο.
Επιπλέον είναι σκόπιμο και πρέπει να συνεξεταστεί, μελετηθεί και συνυπολογιστεί το κόστος του πρωτεύοντος – δευτερεύοντος δικτύου μεταφοράς του νερού από τον Αχελώο στις περιοχές αυτές αφενός και αφετέρου να εκπονηθεί κοστολογημένο σχέδιο (;) αχρήστευσης (εγκατάλειψης) χιλιάδων ιδιωτικών γεωτρήσεων στις εν λόγω περιοχές !!
Λάρισα 2 Σεπτεμβρίου 2023

*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,

Γκούμας Κώστας
02/09/2023
Απάντηση
Σχόλια επί του Προσχεδίου της 2ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας

1. Πίνακας 9-12 Συμπληρωματικά μέτρα για την επίτευξη της καλής κατάστασης
Μέτρα Διοικητικά :
– Μ08Σ0201 (σελ. 296) – Συνεχιζόμενο Μέτρο [Ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης προγράμματος μέτρων ΣΔΛΑΠΘ ] :

Σχόλια :
Το συγκεκριμένο μέτρο, δηλαδή η «ανάπτυξη βάσης δεδομένων για την συλλογή και παρακολούθηση των απαιτούμενων πληροφοριών από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στην υλοποίηση του Προγράμματος Μέτρων και η λήψη συμβουλευτικών υπηρεσιών από εξειδικευμένο προσωπικό για την παρακολούθηση της υλοποίησης των μέτρων του, τη σύνταξη μελετών και εκθέσεων αξιολόγησης της πορείας του», μαζί και ο συντονισμός των εμπλεκόμενων υπηρεσιών είναι αναγκαίο μέτρο και μια «εκ των ουκ άνευ» προϋπόθεση, ιδιαίτερα για την Αποκεντρωμένη Περιφέρεια (που έχει την ευθύνη) με τις συναρμόδιες υπηρεσίες και φορείς.
Όπως αποδεικνύεται από τα δύο προηγούμενα ΣΔΛΑΠ (2014 – 2017), τα αποτελέσματα από την υλοποίηση του Προγράμματος Μέτρων είναι ισχνά, οι επιδόσεις απογοητευτικές και όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι οι μελετητές των ΣΔΛΑΠ, από τα δεκάδες προβλεπόμενα μέτρα (δράσεις και έργα), ελάχιστα ήταν αυτά που υλοποιήθηκαν και γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε προτείνονται και ως συνεχιζόμενα στο παρόν ΣΔΛΑΠΘ.
Παρόλα αυτά όμως, κατά την εκτίμηση μας, ακόμη και αυτό το μέτρο να υλοποιηθεί στο μέλλον, δεν θα είναι αρκετό για να ξεπεραστούν τα διάφορα εμπόδια, οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και οι διαχρονικές παθογένειες, των πολλών εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων, που ευθύνονται για την αποτυχία των στόχων του ΣΔΛΑΠΘ.
Το εκσυγχρονιστικό – μεταρρυθμιστικό αυτό εργαλείο στην διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας, δεν συνέβαλε ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων της Οδηγίας 2000/60, στην επίλυση του υδατικού – περιβαλλοντικού – οικολογικού προβλήματος της Θεσσαλίας, υποβαθμίστηκε σε «Άσκηση επί χάρτου» και «Ευχολόγιο διοικητικών μέτρων και ρυθμίσεων», ενώ η «καλή κατάσταση» των υδατικών της πόρων εξακολουθεί να είναι ζητούμενο για πολλά από τα επόμενα χρόνια.
Θα πρέπει συνεπώς να θεσμοθετηθεί παράλληλα και ένα ευέλικτο, ολιγομελές και αντιπροσωπευτικό πολιτικό όργανο με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και κύρος (στο οποίο θα συμμετέχουν ανώτατοι πολιτικοί εκπρόσωποι συναρμόδιων υπουργείων, Αιρετής Αυτοδιοίκησης και φορέων), ώστε να μπορεί να παρακολουθεί συστηματικά την πορεία των μέτρων και να ξεπερνά γρήγορα και με αποτελεσματικότητα τα διάφορα γραφειοκρατικά, χρηματοοικονομικά κλπ. εμπόδια.

Λάρισα 3 Σεπτεμβρίου 2023

Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ, διαχειριστής ιστοτόπου ypethe.gr

Γκούμας Κώστας
04/09/2023
Απάντηση
Σχόλια Κων/νου Γκούμα* επί του Προσχεδίου της 2ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας

1. Πίνακας 9-12 Συμπληρωματικά μέτρα για την επίτευξη της καλής κατάστασης

– Μ08Σ0202 (σελ. 297) – Συνεχιζόμενο Μέτρο [Διενέργεια στοχευμένων ελέγχων και δράσεων για την τήρηση της κατώτερης οικολογικής στάθμης του ταμιευτήρα της Κάρλας ]

– Μ08Σ0203 (σελ. 297-298) – Συνεχιζόμενο Μέτρο [Ανάληψη στοχευμένων δράσεων για την τήρηση μιας συνεχούς και ελάχιστης παροχής νερού, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στην τάφρο 7Τ, (που τροφοδοτεί την Κάρλα) και Έλεγχος νερού Κάρλας]

Σχόλια :
Και τα δύο παραπάνω μέτρα στοχεύουν στην επιβίωση ενδημικών και άλλων σημαντικών ειδών ιχθυοπανίδας και την προστασία ενδιαιτημάτων που τα φιλοξενούν και ταυτόχρονα στην επίτευξη των σκοπών για τους οποίους πραγματοποιήθηκε το σημαντικό αυτό περιβαλλοντικό – αρδευτικό έργο.
Όμως «η διενέργεια στοχευμένων δράσεων και ελέγχων για τη μείωση ή διακοπή παροχής ύδατος από τον ταμιευτήρα όταν η στάθμη προσεγγίζει το κατώτατο όριο» και «οι απαιτούμενες δράσεις από τους καθ’ ύλη αρμόδιους φορείς υπό τον συντονισμό της Διεύθυνσης Υδάτων», καθώς και η εξασφάλιση «Συνεχούς ελάχιστης παροχής στην 7 Τ (που τροφοδοτεί την Κάρλα) και ο Έλεγχος νερού Κάρλας» προϋποθέτουν την ύπαρξη (ή δημιουργία) αξιόπιστων δομών – φορέων, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες, με κατάλληλο προσωπικό, σύγχρονο εξοπλισμό και φυσικά οργάνωση και σχέδιο.
Ειδικότερα η λειτουργία – συντήρηση και γενικά η διαχείριση του έργου της Κάρλας (από το 2018 που εγκαινιάστηκε) μέχρι σήμερα, έχει σοβαρές ελλείψεις και παθογένειες, που περιγράφονται πιο κάτω :

 Δεν υπάρχει σήμερα ενιαίος φορέας για την διαχείριση του σύνθετου αυτού έργου,
 Δεν υπάρχει θεσμοθετημένος φορέας υπεύθυνος για την συντήρηση – διαχείριση των σύγχρονων αντλιοστασίων [στον Πηνειό, στην «Πέτρα» κλπ. (το τελευταίο διάστημα την ευθύνη έχει αναλάβει ιδιώτης εργολάβος),
 Δεν υπάρχει φορέας για την διαχείριση του αρδευτικού νερού (ΤΟΕΒ ή άλλος φορέας). Άλλος είναι υπεύθυνος για την άντληση του νερού από τον Πηνειό και την μεταφορά του στην Κάρλα (ΤΟΕΒ Πηνειού) και άλλος για την άντληση του από την τάφρο και για την παροχέτευση στους αρδευτές (ιδιώτης εργολάβος στο αντλιοστάσιο «Πέτρας»).
 Δεν υπάρχει αρμόδιος που να παρακολουθεί τις εισροές – εκροές, να γνωρίζει τις συνολικές ετήσιες ποσότητες του νερού που μπήκαν στον Ταμιευτήρα, πόσες εξατμίστηκαν, πόσες διατέθηκαν για τις αρδεύσεις, πόσα είναι τα στρέμματα που αρδεύονται φέτος (και τις προηγούμενες χρονιές),
 Οι αγρότες της περιοχής αρδεύουν (με νερό της Κάρλας) τις καλλιέργειες τους δωρεάν (σύμφωνα με δημόσιες δηλώσεις), δεν εισπράττονται αρδευτικά τέλη,
 Ουδείς γνωρίζει το κόστος για την ηλεκτρική ενέργεια [που καταναλώνεται για τις τρεις (τουλάχιστον) αντλήσεις των εκατομμυρίων κ. μ. νερού από τον Πηνειό μέχρι την Κάρλα και τις αρδεύσεις], για την συντήρηση των αντλιοστασίων κλπ. υποδομών,
 Δεν έχει ακόμη δρομολογηθεί το έργο της μεταφοράς νερού με βαρύτητα από τον ρουφράκτη Γυρτώνης* στον Ταμιευτήρα της Κάρλας, όπως έχει εξαγγελθεί στο παρελθόν (από Υπουργείο και Περιφέρεια) και το οποίο θα μειώσει καθοριστικά το κόστος λειτουργίας (ηλεκτρική ενέργεια για άντληση και μεταφορά νερού),

*[ Σκαριφήματα διαδρομής νερού από Πηνειό – Γυρτώνη προς Κάρλα :
https://www.ypethe.gr/sites/default/files/archivefiles/2022_skarifimata_diadromis_neroy_apo_pineio_-_gyrtoni_pros_karla.pdf ]

 Μία άλλη σημαντική αστοχία, είναι το γεγονός ότι 14 χρόνια από την πρώτη τροφοδοσία του με νερό (2009), ο ταμιευτήρας της Κάρλας ουδέποτε γέμισε μέχρι το Ανώτατο Σημείο Άρδευσης (ΑΣΑ) με ένδειξη σταθμήμετρου 48,80 (μ.υ.θ.) και όγκο νερού 135,10 hm3 . Συνεπώς δεν μπήκαν ποτέ (μέχρι σήμερα) στον ταμιευτήρα τα προβλεπόμενα για την άρδευση 82 hm3 νερού + 53,10 hm3 (νεκρός όγκος – προβλεπόμενο οικολογικό όριο).
 Είναι επιβεβλημένο επίσης, εκτός των παραπάνω, να εξασφαλιστεί και η καταλληλότητα του αρδευτικού νερού για την εξυπηρέτηση των 15 – 20 χιλιάδων στρεμμάτων (που αρδεύονται σήμερα) και των 90.000 στρεμμάτων που θα αρδευτούν στο μέλλον (όταν ολοκληρωθεί το αρδευτικό δίκτυο).

Συνεπώς θα πρέπει στα παραπάνω μέτρα (δράσεις, μελέτη κλπ.) να ληφθούν υπόψη όλα τα αναφερόμενα παραπάνω, να αξιολογηθούν από τη Διεύθυνση Υδάτων Θεσσαλίας (που έχει και την αρμοδιότητα) και σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας (που ασκεί σήμερα μέρος της διαχείρισης του Ταμιευτήρα Κάρλας), ώστε να οριστικοποιηθούν με τη μορφή συγκεκριμένου προγράμματος δράσης που θα έχει – μεταξύ άλλων – να αντιμετωπίσει σταδιακά και όλες τις παραπάνω παθογένειες και ελλείψεις.

Λάρισα 4 Σεπτεμβρίου 2023

Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ, διαχειριστής ιστοτόπου ypethe.gr

Γκούμας Κώστας
04/09/2023
Απάντηση
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ
ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ (ΔΕΥΑΛ)

ΑΠΟΦΑΣΗ 483
ΑΠΟ ΤΟ 33 ΠΡΑΚΤΙΚΟ 04-09-2023

ΘΕΜΑ: Υποβολή των απόψεων στη διαβούλευση της 2ης Αναθεώρησης των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ) του Υ.Δ. Θεσσαλίας.
Στη Λάρισα σήμερα 4 Σεπτεμβρίου 2023, ημέρα Δευτέρα και ώρα 13.00 συνεδρίασε το Διοικητικό Συμβούλιο της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Λάρισας, στα γραφεία της Τυχερού Τέρμα στη Λάρισα , ύστερα από την 7385/31-8-2023 πρόσκληση του Προέδρου της, όπως ορίζει το άρθρο 4 παρ 2 του Νόμου 1069/80.
Ήταν δε παρόντες από τα μέλη του οι:
1..Δημήτριος Μαβίδης, ως πρόεδρος
2.Γεώργιος Ζαούτσος
3. Κωνσταντίνος Λαρίσης
4. Γεωργία Γιωτάκη
5.Κωνσταντίνος Καλαμπαλίκης
6. Ευάγγελος Μάτος
7. Αχιλλέας Μητράκος

Απόντες οι κ.κ. Απόστολος Καλογιάννης, Αγορίτσα Απρίλη, Δημήτριος Γεωργάκης και Αγγελική Δασκαλάκη.
Έχοντας απαρτία, αφού από τους ένδεκα συμβούλους είναι παρόντες οι επτά άρχισε η συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης (άρθρο 4 παρ. 3 του Νόμου 1069/80).
Το διοικητικό συμβούλιο αφού ενημερώθηκε για το εκτός ημερήσιας διάταξης θέμα με τίτλο Υποβολή των απόψεων στη διαβούλευση της 2ης Αναθεώρησης των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ) του Υ.Δ. Θεσσαλίας, συμφώνησε ότι επείγει και πρέπει να εξετασθεί.
Κατόπιν ο Γενικός Διευθυντής κ. Δημήτριος Σαββοργινάκης εισηγείται το θέμα.
Το Διοικητικό Συμβούλιο
ύστερα από διαλογική συζήτηση
ομόφωνα αποφασίζει
Εγκρίνει τις απόψεις της ΔΕΥΑΛ που θα υποβληθούν στην διαβούλευση των Προσχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του ΥΔ Θεσσαλίας σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ), όπως παρακάτω:
«Έχει ανακοινωθεί η έναρξη της διαβούλευσης των Προσχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του ΥΔ Θεσσαλίας σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ), η οποία ολοκληρώνεται στις 5/11/2023.
Η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Λάρισας υλοποιεί τη μελέτη του Σχεδίου Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων τόσο για την ύδρευση όσο και για την άρδευση σύμφωνα με το Μέτρο Μ08Β0301 Σύνταξη /Επικαιροποίηση Γενικών Σχεδίων Ύδρευσης (Masterplan) της 1ης Αναθεώρησης των ΣΔΛΑΠ. Το σχέδιο διαχείρισης υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων είναι ένα στρατηγικό σχέδιο για την ύδρευση και την άρδευση, που θα καθορίσει τις κατευθύνσεις ανάπτυξης των στόχων και δράσεων της ΔΕΥΑΛ για τα επόμενα σαράντα χρόνια. H μελέτη προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο 2023.
Στο Σχέδιο Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων διερευνήθηκαν εναλλακτικές λύσεις και διαμορφώθηκαν προτάσεις για την κάλυψη των αναγκών σε ύδρευση και άρδευση μετά από προβολή του εξυπηρετούμενου πληθυσμού στο βάθος των 20 και 40 ετών. Υπολογίστηκαν οι απολήψεις και τα ελλείμματα νερού που προκύπτουν και εκπονήθηκε το διαχειριστικό ισοζύγιο για την περιοχή ευθύνης της ΔΕΥΑΛ σε δύο σενάρια υγρής και ξηρής περιόδου αντίστοιχα, λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικά πιθανές κλιματικές αλλαγές.
Οι διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις προς κάλυψη της ζήτησης και λήψη μέτρων για την καλύτερη αξιοποίηση και προστασία των υφιστάμενων πόρων περιλαμβάνουν και την αξιοποίηση επιφανειακών νερών.
Εκπονήθηκαν οι προκαταρκτικές μελέτες των προς εξέταση φραγμάτων και των έργων μεταφοράς νερού, συντάχθηκε πολυκριτηριακή ανάλυση για τις δυνατότητες υδροδότησης και με αξιοποίηση επιφανειακών νερών καθώς και η Τεχνοοικονομική και περιβαλλοντική συγκριτική αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων.
Σε επόμενο στάδιο θα συνταχθεί η ιεράρχηση και ο προγραμματισμός δράσεων/μέτρων και έργων ανάπτυξης υδατικών πόρων (Σχέδιο Δράσης της ΔΕΥΑΛ).
Σύμφωνα με την 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ του ΥΔ Θεσσαλίας, σε ότι αφορά στις απολήψεις από υπόγεια υδατικά συστήματα, τα κύρια και εντονότερα προβλήματα, εντοπίζονται για τις γεωτρήσεις της ΔΕΥΑΛ στα ΥΥΣ Ταουσάνης – Καλού νερού και Σύστημα Κώνου Τιταρήσιου.
Επισημαίνουμε ότι στην 2η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ αναφέρεται λανθασμένα ότι οι απολήψιμες ποσότητες για ύδρευση από το ΥΥΣ Σύστημα Κώνου Τιταρήσιου είναι 3,73 εκ.μ3/έτος, ενώ μόνο η ΔΕΥΑΛ παράγει για ύδρευση ~7,92 εκ.μ3/έτος από το προαναφερόμενο ΥΥΣ.
Το σύνολο του παραγόμενου νερού για τα έτη 2021 και 2022 από τις γεωτρήσεις που βρίσκονται σε ΥΥΣ με κακή ποσοτική ή και χημική κατάσταση ανέρχεται σε ~8,5εκ.μ3/έτος.
Συνεπώς όπως αναλύεται και στη μελέτη του Σχεδίου Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου, οι γεωτρήσεις των ομάδων Α, Β, Ζ, Ε2, Ε4, Ε6 και Ε7 που παράγουν ετησίως ~ 8,5εκ.μ3/έτος θα πρέπει σταδιακά να αντικατασταθούν αφενός άμεσα από νέες γεωτρήσεις που βρίσκονται στο ΥΥΣ Δαμασίου Τιτάνου – EL0800070 που είναι σε καλή ποσοτική και ποιοτική κατάσταση και αφετέρου από το 2042 – ό,που σύμφωνα με την εκπονούμενη μελέτη Masterplan της ΔΕΥΑΛ τα υδρευτικά ελλείμματα αναμένεται να είναι σημαντικά – με παραγωγή νερού από επιφανειακά ύδατα.
Ήδη από την 10ετία του 1960 όμως σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλίας έχουν εντοπιστεί, αναγνωριστεί και μελετηθεί (σε διάφορα στάδια) αρκετές θέσεις κατάλληλες για την ταμίευση επιφανειακών νερών (φράγματα).
Οι θέσεις αυτές είχαν περιληφθεί ως συμπληρωματικά μέτρα στην 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ είτε ονομαστικώς είτε ως γενικό μέτρο νέων φραγμάτων.
Στην πολυκριτηριακή ανάλυση του υλοποιούμενου Σχεδίου Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων προκύπτει ότι τα έργα που βρίσκονται πρώτα στην ιεράρχηση για την υδροδότηση της περιοχής ευθύνης της ΔΕΥΑΛ από επιφανειακά νερά και χρήζουν περαιτέρω ανάλυσης σε επίπεδο προμελέτης είναι η κατασκευή φράγματος με προτεινόμενες θέσεις στο Παλαιοκάστρο ή στο Κεφαλόβρυσο (θέση Καλούδα) .
Στην μελέτη του Σχεδίου Διαχείρισης υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων ταυτόχρονα διερευνήθηκε και η δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την εγκατάσταση υδροηλεκτρικού σταθμού κατάντη των προαναφερόμενων φραγμάτων.
Επισημαίνεται ότι η κατασκευή ενός από τα δύο προτεινόμενα φράγματα απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών της ΔΕΥΑΛ για το έτος 2042 και μετέπειτα. Η επιλογή των τεχνικών χαρακτηριστικών του φράγματος και οι υπολογισμοί πραγματοποιήθηκαν στο στάδιο της Προκαταρκτικής μελέτης όμως η επαλήθευση και η οριστικοποίηση τους θα γίνει σε επόμενα και λεπτομερέστερα στάδια της μελέτης του φράγματος (προμελέτη και οριστική μελέτη) με εκπόνηση αρχικά των απαιτούμενων υδρολογικών – γεωλογικών και γεωτεχνικών μελετών και ερευνών για τη διερεύνηση της στεγανότητας των ταμιευτήρων και των καρστικοποιημένων περιοχών των λεκανών απορροής
Σε επόμενο στάδιο άμεσα η ΔΕΥΑΛ θα προχωρήσει σε υλοποίηση δράσεων και μελετών (ερευνητικές γεωτρήσεις, επιλογή τύπου φράγματος, προέλευση υλικών κατασκευής, εκτιμώμενο κόστος υλοποίησης έργων, ενδεχόμενη δυνατότητα αξιοποίησης ΥΗΣ κλπ) με σκοπό την αξιολόγηση και τελική επιλογή της θέσης του φράγματος για την κάλυψη των αναγκών της περιοχής ευθύνης της ΔΕΥΑΛ.
Στην διαβούλευση της 2ης Αναθεώρηση αναφέρονται τα ακόλουθα στον Πίνακα 9-12: Συμπληρωματικά μέτρα για την επίτευξη της καλής κατάστασης
Το μέτρο Μ08Σ1109 Φράγμα Καλούδα με περιγραφή «1.Έργο με κύριο σκοπό την ύδρευση του Δήμου Λάρισας που εκτιμάται ότι έχει ετήσιες ανάγκες της τάξης των 15-20 εκατ. κ.μ Φράγμα ύψους 46 m με μήκος στέψης 199 m. Ο δημιουργούμενος ταμιευτήρας θα έχει ωφέλιμη χωρητικότητα 30-32 * 106 m³. Ασφαλής Ετήσια Αρδευτική Απόληψη ίση με 20 εκατ.m3. 2.Προμελέτη και Οριστική Μελέτη για το φράγμα» Με φορέα υλοποίησης ΥΜΕ/ Περιφέρεια και κόστος υλοποίησης 20.000.000 ευρώ
Και το μέτρο Μ08Σ1123 Έργα ταμίευσης στις πεδινές εκτάσεις της ΛΑΠ Πηνειού με περιγραφή «Το μέτρο περιλαμβάνει τη μελέτη και κατασκευή έργων συνολικής ωφέλιμης ταμίευσης περίπου 20 hm³ είτε με τη μορφή φραγμάτων είτε εξωποτάμιων λιμνοδεξαμενών οι οποίες θα τροφοδοτούνται και με άντληση. Απαιτείται κατ’ αρχήν η εκπόνηση Αναγνωριστικής-Προκαταρκτικής Μελέτης για την αξιολόγηση των υφιστάμενων σχετικών μελετών τοπικών έργων και τον εντοπισμό των θέσεων των ταμιευτήρων στις πεδινές εκτάσεις της ΛΑΠ Πηνειού. Εν συνεχεία εκπόνηση Προμελέτης – Οριστικής Μελέτης για κάθε θέση.» Με φορέα υλοποίησης ΥΠΑΑΤ/ ΥΠΥΜΕΔΙ/ Περιφέρεια και κόστος υλοποίησης 100.000.000 ευρώ.
Δεν γίνεται λοιπόν καμία αναφορά στην 2η Αναθεώρησης των ΣΔΛΑΠ για το φράγμα στη Θέση Παλαιόκαστρο ως Συμπληρωματικό Μέτρο για το οποίο η ΔΕΥΑΛ έχει ήδη εκπονήσει προκαταρκτική μελέτη και άμεσα θα προχωρήσει σε δράσεις και μελέτες για την αξιολόγησή του.
Επίσης στο μέτρο Μ08Σ1109 Φράγμα Καλούδα ενώ αρχικά αναφέρεται Έργο με κύριο σκοπό την ύδρευση του Δήμου Λάρισας που εκτιμάται ότι έχει ετήσιες ανάγκες της τάξης των 15-20 εκατ. κ.μ. κατόπιν αναγράφεται Αρδευτική Απόληψη ίση με 20 εκατ.m3, ενώ κατά κύριο λόγο το φράγμα εξετάζεται για να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες της ΔΕΥΑΛ. Επίσης αναφέρεται ως φορείς υλοποίησης ΥΜΕ/ Περιφέρεια και το κόστος υλοποίησης είναι 20.000.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τα παραπάνω και για την ασφαλή κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού της Λάρισας σε νερό σε μεγάλο βάθος χρόνου (20ετία και 40ετία) προτείνουμε:
• να συμπεριληφθεί στα πρόσθετα νέα μέτρα της 2ης Αναμόρφωση των ΣΔΛΑΠ και η κατασκευή του φράγματος ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ με ποσότητα ταμίευσης 20.000.000 κ.μ. γιατί η ΔΕΥΑΛ άμεσα θα προχωρήσει σε δράσεις για την αξιοποίηση επιφανειακών νερών για την υδροδότηση και άρδευση της περιοχής ευθύνης της και είναι πλέον ρεαλιστικό και αναγκαίο το σενάριο για διαφοροποίηση του τρόπου υδροδότησης και άρδευσης. Επίσης προτείνουμε να μην οριστικοποιηθούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φραγμάτων πριν την ολοκλήρωση των περαιτέρω δράσεων και μελετών από την ΔΕΥΑΛ . Τα φράγματα Παλαιόκαστρο και Κεφαλόβρυσο (Καλούδα) κύρια χρήση θα έχουν την υδροδότηση της περιοχής ευθύνης της ΔΕΥΑΛ. Η εκτίμηση της συνολικής δαπάνης κατασκευής του κάθε φράγματος, σύμφωνα με το υλοποιούμενο Σχεδίου Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων, με τα έργα μεταφοράς νερού στην ΔΕΥΑΛ, την κατασκευήν ΕΕΝ, απαλλοτριώσεων, αρχαιολογίας και μελετών ανέρχεται σε 120.000.000€.
Η προσθήκη του φράγματος Παλαιόκαστρου δεν τροποποιεί την συνολική διαθέσιμη ποσότητα των 145,2 εκατομμύρια κυβικά ανά έτος από τα συμπληρωματικά έργα της Τρίτης δέσμης μέτρων γιατί η ΔΕΥΑΛ θα εξετάσει την υλοποίηση ενός εκ των φραγμάτων Κεφαλόβρυσου (Καλούδα ) ή Παλαιόκαστρου. Το φράγμα Καλούδα συμπεριλαμβάνεται στην Τρίτη δέσμη μέτρων.
• Επίσης προτείνουμε να διορθωθεί η διατύπωση για τη χρήση της απολήψιμης ετήσιας ποσότητας νερού για υδρευτικούς σκοπούς. Συγκεκριμένα στο μέτρο Μ08Σ1109 Φράγμα Καλούδα ενώ αρχικά αναφέρεται Έργο με κύριο σκοπό την ύδρευση του Δήμου Λάρισας που εκτιμάται ότι έχει ετήσιες ανάγκες της τάξης των 15-20 εκατ. κ.μ. κατόπιν αναγράφεται Αρδευτική Απόληψη ίση με 20 εκατ.m3, ενώ κατά κύριο λόγο το φράγμα εξετάζεται για να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες της ΔΕΥΑΛ.
• Επίσης αναφέρονται ως φορείς υλοποίησης ΥΜΕ/ Περιφέρεια και το κόστος υλοποίησης είναι 20.000.000 ευρώ, ενώ από τη ΔΕΥΑΛ προτείνεται να αναφέρεται η ΔΕΥΑΛ , ως φορέας υλοποίησης για να προχωρήσει άμεσα τις δράσεις – μελέτες για την επιλογή φράγματος και κατόπιν την κατασκευή του εφόσον ενταχθεί σε χρηματοδότηση . Τέλος όσον αφορά το κόστος υλοποίησης, σύμφωνα με το υλοποιούμενο Σχεδίου Διαχείρισης (master plan) υδατικών πόρων του Δήμου Λαρισαίων, το κόστος του προτεινόμενου φράγματος, με τα έργα μεταφοράς νερού στην ΔΕΥΑΛ, την κατασκευήν ΕΕΝ, απαλλοτριώσεων, αρχαιολογίας και μελετών ανέρχεται σε 120.000.000€.
Παρακαλούμε για την έγκριση και την υποβολή των απόψεων της ΔΕΥΑΛ στη διαβούλευση των Προσχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του ΥΔ Θεσσαλίας σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ)
Στον Γενικό Διευθυντή αναθέτει την εκτέλεση της απόφασης αυτής και την αποστολή της όπου απαιτείται.
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΑ ΜΕΛΗ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΒΙΔΗΣ

Ακριβές αντίγραφο
Λάρισα 11-09-2023
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΔΕΥΑΛ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΑΒΒΟΡΓΙΝΑΚΗΣ

ΔΕΥΑ ΛΑΡΙΣΑΣ
11/09/2023
Απάντηση
Υπό το βάρος των βαρύτατων και τραγικών επιπτώσεων των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν φέτος (2023) το Υδατικό Διαμέρισμα της Θεσσαλίας και των συνθηκών που διαμορφώνονται μετά την υποχώρηση των υδάτων, την επαναπλυμμήριση της Κάρλας, την απώλεια ανθρώπων, την καταστροφή των καλλιεργειών και του ζωικού κεφαλαίου, τη φυσική διαδικασία φόρτισης των ΥΥΣ και όλα τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα και μέτρα που θα πρέπει να υλοποιηθούν με διαδικασία κατεπείγοντος, θεωρώ πως η “εκτροπή του Αχελώου” δεν είναι σκόπιμο να συμπεριληφθεί στην Β’ Αναθεώρηση του ΣΔΛΑΠ του ΥΔ08 (Θεσσαλίας), δηλαδή να αφαιρεθούν από το υποκεφάλαιο 9.2.4.3 και τα έργα που περιλαμβάνονται στον Πίνακα 9-11, και σχετίζονται με αυτήν: Μ08Σ1126, Μ08Σ1127, Μ08Σ1128, Μ08Σ1129. Είναι τουλάχιστον αδόκιμη η συζήτηση για έλλεμα νερού σε μια περιοχή που πλήγηκε τόσο βάναυσα από τις πλημμύρες.

Εκτός των τραγικών γεγονότων, υπάρχει ένα σημαντικό έλλειμα στη μεθοδολογία που προσεγγίζει το φυσικό ισοζύγιο των επιφανειακών ΥΣ, καθώς στο Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης δεν μετρώνται οι πλημμυρικές παροχές στον Πηνειό, όπως της πρόσφατης θεομηνείας. Συνεπώς, με σημαντικότατες ελλείψεις στα δεδομένα που αφορούν στην επιφανειακή απορροή του Πηνειού και των παραποτάμων του, με τις αναμενόμενες διευκρινήσεις για την ποσοτική κατάσταση στα ΥΥΣ της Θεσσαλίας από άλλα μέτρα που προβλέπονται στο Προσχέδιο, το μεγάλου κόστους έργο της εκτροπής είναι αμφίβολης σημασίας, και συνεπώς θα πρέπει να ακυρωθεί.

Ο σημαντικότερος, ωστόσο λόγος ακύρωσης των σχετικών μέτρων, αφορά στη φιλοσοφία και την εφαρμογή στην πράξη των ΣΔΛΑΠ του ΥΔ08. Η διαχείριση του νερού εντός κάθε Υδατικού Διαμερίσματος από την προσφορά και ζήτηση/χρήση του νερού, διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων. Αυτό καταστρατηγείται στην περίπτωση της εκτροπής του Αχελώου, δηλαδή, της μεταφοράς ποσοτήτων νερού από τον Αχελώο για τη στήριξη μη αειφορικών δραστηριοτήτων και χρήσεων στον Θεσσαλικό κάμπο. Δράσεις ενημέρωσης και εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και των αγροτών, όπως αυτές προβλέπονται στο ίδιο Προσχέδιο (Μέτρα Μ08Σ1501, Μ08Σ1502, Μ08Σ1503), δεν έχουν κανένα νόημα. Δηλαδή, εάν αυξηθεί με τεχνητό και μη αειφορικό τρόπο το προσφερόμενο νερό στον Θεσσαλικό κάμπο, γιατί οποιοσδήποτε να κάνει οικονομία στο νερό;

Τέλος, η εκτροπή του Αχελώου δρα ανταγωνιστικά στη φιλοσοφία πολλών άλλων μέτρων (Μ08Σ0302, Μ08Σ0303, Μ08Σ0304, Μ08Σ0305, Μ08Σ0402, Μ08Σ0501, Μ08Σ0601, Μ08Σ0504, Μ08Σ0804, Μ08Σ0808, Μ08Σ1001, Μ08Σ1101, Μ08Σ1102, Μ08Σ1103, Μ08Σ1106, Μ08Σ1108, Μ08Σ1109, Μ08Σ1110, Μ08Σ1111, Μ08Σ1112, Μ08Σ1114, Μ08Σ1115, Μ08Σ1118, Μ08Σ1502, Μ08Σ1503, Μ08Σ1601) που περιλαμβάνονται στο Προσχέδιο, και η υλοποίηση όλων καθίοσταται περιττή. Παράδειγμα αυτού του ανταγωνισμού και της κοστοβόρας επικάλυψης μέτρων, αποτελούν τα έργα:
_Μ08Σ1129 “Μελέτη και κατασκευή δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στη ΛΑΠ Πηνειού” κόστους 120 εκατ. € και
_Μ08Σ1124 “Κατασκευή σύγχρονων δικτύων άρδευσης για την αντικατάσταση γεωτρήσεων στην ΛΑΠ Πηνειού” κόστους 300 εκατ. €,
όπου το ζητούμενο και στις δύο περιπτώσεις είναι η μείωση της πίεσης στα υπόγεια ΥΣ, απλώς στο πρώτο (Μ08Σ1129), με κόστος 120 εκατ. € βασική προϋπόθεση είναι η εκτροπή του Αχελώου (άλλα 170 εκατ. € σε 2 έργα).

Λευτέρης Δασακλής
19/09/2023
Απάντηση
Στο Μέτρο Μ08Β0305 παρουσιάζονται υπολογισμοί που δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν από τη βιβλιογραφία και τις μελέτες ούτε συνάδουν με αυτά άλλων ΣΔΛΑΠ. Ενδεικτικά το βαμβάκι 366 κ.μ. και τα αμπέλια 404 κ.μ. (είναι δυνατό να υποστηρίζετε ότι το αμπέλι περισσότερο υδροβόρo από το βαμβάκι;). Αυτή η συγκριτική ασυνέπεια υπάρχει σε πολλές καλλιέργειες. Επίσης ενώ ήδη οι παραγωγοί έχουν υιοθετήσει στάγδην άρδευση σε πολλές γραμμικές καλλιέργειες (μηδική, αραβόσιτος, πατάτα) και πωλούνται οι σχετικοί εξοπλισμοί δεν προβλέπονται σχετικά όρια στάγδην στις καλλιέργειες αυτές. Παράλληλα σε καλλιέργειες που εφαρμόζεται υποχρεωτικά στάγδην από την ΚΑΠ ( βιομηχανική τομάτα και μποστανικά) το μέτρο προβλέπει μόνο καταιονισμό που απαγορεύεται. Επιπλέον υπάρχουν πολλοί κωδικοί ΟΣΔΕ που δεν αναφέρονται (θερμοκήπια, φυτώρια, όσπρια, βιομηχανική κάνναβη, αρωματικά, καπνός που υπάρχει στη Λάρισα κλπ). Πρέπει να επανελεγχθούν τα όρια στο σύνολό τους

Αθηνά Γιωτοπούλου
02/11/2023
Απάντηση